Het concept Milieuprogramma Bonaire

Het Afvalbeheerplan Bonaire wil een situatie bereiken waarbij zo min mogelijk afval op Bonaire wordt gestort. Dat kan door zoveel mogelijk afval gescheiden in te zamelen en te hergebruiken. Slechts een kleine hoeveelheid restafval zal dan nog worden gestort. Het bestuurscollege wil de afvalverwerking op Bonaire op eenzelfde niveau te brengen als de afvalverwerking in Europees Nederlandse gemeenten.

Het Masterplan Sewage and Sanitation System Bonaire, beter bekend als het rioleringsproject, is grotendeels gerealiseerd. De riolering en de afvalwaterzuiveringsinstallaties zijn noodzakelijk voor de bescherming van de volksgezondheid, het koraalrif en de economie. De investeringskosten zijn grotendeels gedragen door de Europese Unie en het Ministerie van Infrastructuur en Milieu.

Het wettelijk kader voor het milieubeleid op Bonaire wordt gevormd door verdragen, nationale wetgeving en lokale wetgeving.

Verdragen

• LBS-Protocol: Protocol Land Based Sources, bij het Verdrag van Cartagena om vervuiling van de zee door activiteiten op het land te voorkomen, verminderen en te controleren. Het protocol is wel getekend (1999), maar nog niet geratificeerd.
• Verdrag van Bazel: Verdrag over het uitvoeren en verwijderen van gevaarlijke afvalstoffen.
• Protocol van Montreal: Protocol bij het Verdrag ter bescherming van de ozonlaag dat het gebruik van ozonlaag aantastende stoffen terugdringt.
• VN-Klimaatverdrag: Verdrag gericht op het beperken van klimaatverandering.
• Agenda 2030 met doelen voor een duurzame ontwikkeling (Sustainable Development Goals; SDGs) van de Verenigde Naties.

Nationale wet

• Wet volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en milieubeheer BES: Deze wet vormt het wettelijk kader voor het milieubeheer op Bonaire, St. Eustatius en Saba. De wet is in 2012 voor een deel in werking getreden.

Lokale wetten

• Eilandsverordening afvalstoffen Bonaire
• Eilandsverordening afvalwater Bonaire
• Eilandsbesluit aansluiting openbaar riool Bonaire
• Eilandsbesluit inspraak lozingsvergunningen Bonaire
• Eilandsverordening afvalwaterheffing Bonaire (in ontwerp)
• Eilandsverordening irrigatie en bemesting Bonaire (in ontwerp)
• Hinderverordening Bonaire
• Hinderbesluit garagebedrijven Bonaire

Het Afvalbeheerplan Bonaire bevat een reeks projectfiches die de komende jaren geleidelijk zullen worden uitgewerkt in projectplannen. De volgende projectplannen zijn door het openbaar lichaam Bonaire ontwikkeld of in ontwikkeling. Het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat stelt hiervoor financiële steun beschikbaar.

• Verbranden (bio)medisch- en infectueus afval.  Het doel van dit project is risico’s voor de volksgezondheid en de leefomgeving te voorkomen door biomedisch, slachtafval en dierkadavers in te zamelen en te verbranden.
• Afvalcentrum Lagun. Bij de afvalstortplaats Lagun is een afvalbrengpunt ingericht waar burgers en bedrijven hun afval gescheiden kunnen aanbieden. Het Afvalcentrum bevat ook een hal waar het afval wordt gesorteerd en bewerkt. De verbrandingsinstallatie voor het (bio)medisch afval maakt ook deel uit van het Afvalcentrum.
• Afvalbrengpunt Rincon. De afvalstortplaats Morotin wordt gesloten. Burgers en bedrijven van Rincon kunnen hun afval gescheiden aanbieden bij het afvalbrengpunt. Selibon voert het gescheiden afval vervolgens af naar het Afvalcentrum Lagun.
• Afwerken afvalstortplaats Morotin. De afvalstortplaats Morotin wordt gesloten. De stortplaats wordt ontoegankelijk gemaakt en met een laag aarde afgedekt. Vervolgens zal de voormalige stortplaats worden beplant.
• Onderzoek afzetmarkten. Van gescheiden ingezamelde afvalstromen kunnen we slechts een deel op het eiland verwerken voor hergebruik. Vaak zijn de volumes te klein om dat rendabel te kunnen doen of is de afzetmarkt niet stabiel genoeg. Het verschepen van gescheiden ingezamelde afvalstromen is over het algemeen dermate kostbaar dat de baten vaak niet of nauwelijks tegen de kosten opwegen. Dit vormt een forse belemmering voor het nieuwe afvalbeleid. Er bestaat grote behoefte aan meer inzicht in de afzetmarkten, transportkosten en samenwerkingsmogelijkheden in zowel de regio als daarbuiten. Indien de afzet van secundaire grondstoffen geen realistische optie mocht zijn, kan eventueel het verbranden van afvalstromen worden overwogen.
• Gescheiden inzamelen van afval. Op Bonaire ligt het inzamelen afval in handen van Selibon N.V. dat door het bestuurscollege wettelijk is aangewezen als de enige inzameldienst op het eiland. Andere inzamelaars moeten een vergunning hebben. Dit is in de wet opgenomen om ervoor te zorgen dat afval doeltreffend en verantwoord wordt verwijderd. Dat is noodzakelijk voor de bescherming van de samenleving en de leefomgeving en in het belang van de sociaal economische ontwikkeling.

  De inzamelstructuur voor het gescheiden inzamelen van afval hangt sterk af van de uitkomsten van het onderzoek naar de afzetmarkten. Het is alleen zinvol om afvalstromen gescheiden in te zamelen als dit afval vervolgens op de een of andere manier kan worden hergebruikt.

  We kunnen binnen de inzamelstructuur onderscheid maken in brengen en halen. Bij een brengensysteem brengen burgers en bedrijven hun gescheiden afval naar een bepaald punt. Bij een haalsysteem haalt Selibon het gescheiden afval op bij de bron. Uiteraard zijn ook combinaties van brengen en halen mogelijk. Ook kunnen we onderscheid maken in voorscheiding en nascheiding. Voorscheiden gebeurt bij de bron, nascheiden gebeurt in het Afvalcentrum van Selibon. Ook dit kan in combinatie plaats vinden.